Bram Willems

De coming of age van Herman in uit het leven gegrepen tragikomedie

- door de redactie - ENSCHEDE - In de tragikomedie Herman, struikelend het leven door spelen topacteurs Stefan de Walle en Eva Van der Gucht voor het eerst samen in een theatervoorstelling. "We houden er beiden van om in drama humor op te zoeken, en in humor tragiek", zeggen Eva en Stefan. Hoe dat uitpakt, is woensdag 24 april te zien in het Wilminktheater.

Wat doe je als je vrouw zegt dat ze een ander heeft en meteen vertrekt? Het overkomt Herman, type goedzak die alles probeert om het zijn vrouw naar de zin te maken. Nadat hij is verlaten moet hij zichzelf opnieuw uitvinden. Want wie ben je als je na 26 jaar huwelijk ineens alleen bent? Regisseur Peter de Baan 'vertaalde' het gelijknamige boek van Marc van Bree in een heerlijke tragikomedie.

Cynisch
Stefan, die Herman speelt, vindt Herman een man die niet voor zichzelf opkomt, vrijwel geen ‘nee’ durft te zeggen en simpelweg doet wat zijn vrouw wil. "Hij leidt een rimpelloos leven, getrouwd, twee kinderen, negen-tot-vijf baan, en dan staat dat kabbelende bestaan ineens op zijn kop als hij door zijn vrouw wordt verlaten. En hij is daar dan, heel klassiek, enorm cynisch over."



"Kijk, hij is gewoon in dat huwelijk langzaam bedolven onder een heel dikke laag stof. Hij had ook niet zo heel veel gevoelens bij het feit dat zijn huwelijk eigenlijk nergens over ging. Maar, en dat is het leuke en uitdagende van deze rol, hij pakt het leven ook weer op. Struikelend en met een hoop emoties; ongeloof, wrok, verdriet, praatsessies, vreetbuien, mislukte sportpogingen, nieuwe ontmoetingen en de bijbehorende misverstanden. Om er uiteindelijk achter te komen dat hij er een stuk leuker van wordt."

Eva: "Het is misschien ook niet gemakkelijk om met Herman samen te leven. Hij bedoelt het allemaal goed, maar mist de daadkracht om voor zichzelf op te komen." 

Vrouwen
Eva speelt in de voorstelling meerdere rollen: Hermans vrouw Annelies, zijn moeder, dochter, minnares en therapeut. "Ik speel zeg maar alle vrouwen die een rol spelen in Hermans leven. De vrouw die hem heeft verlaten, zijn moeder die dement wordt, zijn dochter die onverwacht zwanger raakt, zijn therapeut die hem een spiegel voorhoudt en de vrouw op wie hij verliefd wordt."

"Die vrouwen gaan mee in zijn zoektocht om zijn nieuwe leven vorm te geven, waardoor de verhoudingen tussen hem en die vrouwen ook steeds veranderen. Je komt er uiteindelijk achter wat de reden is voor Hermans passieve gedrag. Het mooie is dat je hem dan ook gaat begrijpen en een zwak voor hem krijgt."

De vloer op
Hoewel dit de eerste keer is dat ze samen in een theatervoorstelling spelen, kennen ze elkaar al langer. In 2015 speelden ze samen in de film Hallo Bungalow en daarvoor stonden ze al tegenover elkaar in het improvisatieprogramma De vloer op.

Stefan: "Ik had meteen een klik met Eva. De leukste speelstijl is voor mij de tragikomedie. In het gewone leven ben je ook niet alleen maar of hieper-de-piep of vreselijk down. Je baant je een weg door het leven en daarin rollen de emoties over elkaar heen. Die dubbelheid brachten we in de improvisaties die we moesten doen. Dus na waarachtige en ontroerende pijn kwam er altijd licht of luchtigheid."



Eva: "Dat duale vind ik zelf ook heel leuk, dat je iets speelt en het dan in een split second kan draaien. Als ik een heel dramatische scène moet spelen, zoek ik de humor er ook in op. Stefan herkende dat meteen. Ik was altijd blij als ik in De vloer op met Stefan mocht spelen, we voelen elkaar feilloos aan. Wij zijn allebei acteurs die in drama de humor opzoeken en in humor de tragiek."

Tuimelen
Stefan: "Het leuke van deze voorstelling is dat het verhaal als het ware over elkaar heen tuimelt." De thema’s in de voorstelling zijn uit het leven gegrepen: echtscheiding, de sandwichgeneratie (Herman bevindt zich tussen de zorg voor zijn moeder en het loslaten van zijn kinderen), de balans tussen privé en werk blijven vinden en de onrust die er is als dat niet in evenwicht is, maar ook de vraag: Ben ik de persoon geworden die ik had willen zijn? 

De voorstelling is eigenlijk een coming of age van een 54-jarige man. Stefan: "Het leven kan je soms overspoelen. Ineens ben je vijftig en denk je: Wat wil ik nog? Dat zullen veel mensen herkennen." Eva: "Ik denk dat veel mensen ook wel die zoektocht naar jezelf herkennen waar je als midden vijftiger in terecht kunt komen en de kwetsbaarheid daarvan. Herman, maar ook Annelies, gaan nadenken over wie ze zijn zonder die ander. Een mooie, existentiële vraag, want eigenlijk vragen ze zichzelf af: Wie ben ik en wat is de betekenis van mijn leven?"

- Tekst: Saskia Smith
- Foto's: Bram Willems