Sanne Wallis de Vries in Sister Act: "De musical als voorbeeld van verbinding."

De kloosterorde verstoord

Gekke combinatie: een zwoele nachtclubzangeres in een klooster tussen sobere nonnen. Geheid dat elk gebed om komische botsingen dan wordt verhoord. Toch brengt de musical ‘Sister Act’ de sexy diva en de biddende zusters bij elkaar. ,,De kracht is  dat ze onderhuids allemaal verlangen naar liefde en vriendschap’’, zegt Sanne Wallis de Vries. In de nieuwe voorstelling speelt zij de rol van Moeder Overste. ,,’Sister Act’ laat zien hoe totaal verschillende mensen elkaar kunnen versterken. In deze tijd van tegenstellingen is dat een welkom signaal.’’

In ‘Sister Act’ staat het leven van nachtclubzangeres Deloris Van Cartier op zijn kop als ze toevallig getuige is van een moord. Voor haar veiligheid moet ze onderduiken op een geheim schuiladres. Dat wordt een plek waar niemand een sexy discodiva verwacht, want ze zoekt haar heil in een klooster met een regime van tucht en orde.  Terwijl Deloris houdt van het dynamische nachtleven, glimmende sieraden en de schijnwerpers, hecht Moeder Overste aan een sober bestaan, haar kuise habijt, rust en regelmaat. Toch brengt muziek de tegenpolen bij elkaar. Want als de nieuwe kloostergast het kwijnende kerkkoor van de nonnen onder haar hoede neemt, komen de zingende zusters tot verrassende prestaties. Zo ontstaat een bijzondere band tussen de zangeres en de zusters. Die vriendschap komt goed van pas als de moordzuchtige criminelen de gevluchte Deloris op het spoor komen. Dan ontrolt zich een feel good-verhaal over respect, verbinding, verandering en het ontdekken van verborgen krachten.

Dankzij de aanstekelijke humor en de pakkende muziek werd de film ‘Sister Act’ uit 1992 met Whoopi Goldberg een wereldwijd succes.   In 2011 ontwikkelde Joop van den Ende een musical-uitvoering van ‘Sister Act’ die óók weer een internationale publiekstrekker werd. Zo was de Nederlandse versie – met teksten van Martine Bijl - een hit met Simone Kleinsma in de rol van Moeder Overste. Nu komt die succesvoorstelling terug met April Darby  in de rol van  de ontwapenende discodiva Deloris van Cartier.  In 2013 was April al met veel succes understudy in deze rol. Daarna zag het theaterpubliek haar in succesvolle producties als ‘Aida’ en in de Nederlandse en de Vlaamse versie van ‘The Bodyguard’. De tv-kijker leerde haar kennen als zangtalent in ‘The Voice of Holland’ en als deelnemer van ‘Expeditie Robinson’.

Koefnoen

In de nieuwe versie van ‘Sister Act’ draagt Sanne Wallis de Vries het habijt van de kloostermoeder. Sanne won het Leids Cabaret Festival, stond in de schijnwerpers met eigen voorstellingen en in de musicals ‘Foxtrot’ en ‘Sweeney Todd’. Het afgelopen theaterseizoen schitterde ze als Martha in de theaterklassieker ‘Wie is er bang voor Virginia Woolf’. Op tv speelde ze typetjes in satirische programma’s als ‘Kopspijkers’ en ‘Koefnoen’. Ook kent het publiek haar als winnaar van ‘Wie is de Mol?’ en als het neurotische schoolhoofd Dreus in de films over ‘Mees Kees’.  

,,Ik denk dat de Moeder Overste die ik speel het dichtst bij Dreus komt’’, zegt ze. ,,Ze zijn allebei goed voor een scheutje gekte waarin ik mezelf met zelfspot op de korrel kan nemen.’’ Sanne zag ‘Sister Act’ in Londen, waar de Britse tv-comédienne Jennifer Saunders de rol van kloostermoeder speelde. ,,In haar vertolking pakt ze de vrijheid om een flinke dosis humor in de voorstelling te vlechten.’’ Ook in de nieuwe Nederlandse versie wil Sanne Moeder Overste een eigenzinnige, komische invulling geven. ,,Ik hou van de relativering en de gekte. Daarbij helpt het dat ik in deze rol mijn musicalervaring kan combineren met mijn cabaretachtergrond. Dan weet je wat je uit de kast moet halen om de lach op te roepen.’’ Over humor moet je niet te veel praten, vindt ze. ,,Dat moet je vooral doen. Maar hopelijk komen bij mijn vertolking van Moeder Overste mijn mimische en fysieke kwaliteiten van pas. Los daarvan is het een pluspunt dat ik net als Moeder Overste de vijftig ben gepasseerd. Net als ik heeft zij dus óók te maken met opvliegers. Maar dan onder haar habijt.’’

Verlangens

De degelijke Moeder Overste die ze speelt, staat ver van de sexy kloosterlogé Deloris. ,,Het leven van een nachtclubzangeres staat voor de kloostermoeder ongeveer gelijk aan de hel. Als moeder van de orde is ze een beetje van de wereld losgezongen. Ze is netjes en strikt, maar niet alleen kleurloos en saai. Daarom wil ik in mijn spel laten doorschemeren dat Moeder Overste de lust en de passie van de wereld van Deloris stilletjes ook best spannend vindt. Want ook al is ze non, ze is óók een mens van vlees en bloed, met heimelijke verlangens. Dus als ze met afkeurende woorden praat over zogenaamd schandelijk lichamelijke lusten, mag ik daarin best laten doorklinken dat ze daar stilletjes óók wel eens van droomt.’’

Soms geeft de opperzuster haar gevoel wel degelijk prijs: als ze bijvoorbeeld met Deloris over de liefde praat. Dan blijken ze daar allebei in te geloven. ,,Het enige verschil is dat de één daarvoor opzij kijkt en de ander  naar boven.’’ De actrice wil de zuster kleur geven. Hoe? Dat wil ze bij de repetities ontdekken. ,,Moeder Overste moet herkenbaar zijn, maar niet zonder  diepgang. Als ze opkomt moet de zaal denken: ‘Leuk, daar is ze weer! Wat gaat ze nu doen?’’’

Spoedcursus

Moeder Overste gelooft heilig in een sober leven van gebed en geloof. In alles is ze solidair met haar collega-zusters.  Wat er buiten de kloostermuren gebeurt kán niet goed zijn, denkt ze. Maar als de komst van Deloris de orde verstoort, komen de zusters op een spectaculaire manier in aanraking met die buitenwereld. ,,Moeder Overste krijgt dan een spoedcursus in een andere werkelijkheid. Zo worden er dingen in haar wakker gemaakt waar ze het bestaan niet van wist. Op die manier ontdekt ze dat er buiten het klooster óók mensen zijn die deugen. En dat je door die twee werelden te verbinden tot verrassende resultaten kunt komen.’’ Denk aan het zusterkoor dat dankzij de hulp van buiten tot hemelse prestaties komt. Of aan de actie die de nonnen samen ondernemen om Deloris te redden, als ze gevaar loopt. ,,Dan zie je dat Moeder Overste bij zichzelf ook  onvermoede kwaliteiten ontdekt. Uiteindelijk komt ze zelfs tot heldendaden.’’

Martine Bijl

De spitsvondige Nederlandse vertaling door Martine Bijl is één van de pijlers van de voorstelling. Sanne: ,,De kracht van haar woordkeus is dat ze het Engels niet letterlijk heeft vertaald maar er mooi klinkende Nederlandse termen voor heeft gevonden. Dat maakt haar taal heel toegankelijk.’’ Met pakkende liedjes sleepte de muziek van ‘Sister Act’ een regen aan prijzen in de wacht. ,,De discosound prikkelt om te dansen’’, zegt Sanne. ,,Het is heel slim gecomponeerd, zodat het  de pan uit swingt. Voor mij als kind van de jaren tachtig is het heel herkenbaar en makkelijk dansbaar. Zodra je het hoort, word je vanzelf uit je stoel opgetild.’’

Hoewel ‘Sister Act’ zich al jaren bewijst als publiekstekker, is het verhaal van ‘Sister Act’ nu actueler dan ooit, meent Sanne.  ,,In deze barre tijden waarin  mensen steeds verder van elkaar lijken komen te staan, is het fijn om te laten zien dat het óók kan werken als totaal verschillende bevolkingsgroepen mét elkaar praten in plaats van óver elkaar. ‘Sister Act’ stimuleert je om buiten de hokjes te denken. De voorstelling laat zien dat het juist heel verfrissend kan werken om in elkaars wereld te kijken en elkaar de hand te reiken. Als we ons publiek daarmee kunnen inspireren en mensen bij elkaar kunnen brengen, zou dat prachtig zijn. Op dat gebied is er een wereld te winnen.’’

Podiumkunst is sowieso goed voor een wij-gevoel, mijmert ze. ,,In het theater zit je vaak naast iemand die je niet kent. Toch geniet je van dezelfde muziek en schiet je op hetzelfde moment in de lach. Dat werkt toch verbindend?’’

Tekst: Jan Vriend