Scapino wil impact maken met multidisciplinair werk, passie en aanraakbaarheid

Nanine Linning neemt na 32 jaar Ed Wubbe het roer over bij Scapino Ballet. En ze benadrukt: we slaan een nieuwe richting in. De choreograaf die internationaal een behoorlijke staat van dienst heeft, wil meer inzetten op urgentie, interdisciplinariteit en het zichtbaar maken van de dansers en kunstenaars. ,,Dans moet de samenleving in.”  

Dans kan grote impact maken, weet Linning. Want: ,,Juist dans kan via het fysieke iets invoelbaar maken”, zegt Linning. ,,Ik lees graag veel wetenschappelijke artikelen en denk graag samen met filosofen over raadsels, tegenstijdigheden en uitdagingen. Maar dat blijft ratio.”  
 
Linning heeft een duidelijk voorbeeld. ,,Als je de statistieken in rapporten over zeevervuiling doorneemt, dan spreek je er met elkaar over in cijfers of droge statistiektermen. Maar als ik een beeld creëer van een danser wiens witte jurk afbladdert, waaronder een naakte, kwetsbaar lichaam verschijnt dat met zwarte verfstof besmeurd raakt, dan kom ik binnen.”  
 
Ook de voorstellingen die dit seizoen te zien zijn in het Wilminktheater illustreren wat Linning bedoelt met impact maken. In de voorstelling Origin hebben vrouwelijke makers de overhand. Linning: ,,We willen meer vrouwelijke choreografen ondersteunen om zich te ontwikkelen. De ratio mannelijke en vrouwelijke choreografen is nog steeds bijzonder scheef in onze maatschappij. In Origin (te zien op 18 februari 2025) brengen Sara Baltzinger en Isaiah Wilson een absurdistische satire over hoe om te gaan met de realiteit, in een wereld vol paranoia en waanideeën. Het tweede stuk is van de Chileens-Israëlische choreografe Olivia Court Mesa. Zij maakt een zeer menselijk statement over collectief omgaan met grote traumatische ervaringen.” De tweede voorstelling dit seizoen (te zien op 1 februari 2025) is Cathedral van Marcos Morau met wie Scapino al jaren samenwerkt. Linning: ,,Morau vertaalt zijn maatschappelijke betrokkenheid in danskunst die een enorme indruk achterlaat. In Cathedral laat hij een wereld zien waarin ons leven wordt beheerst door digitale technieken, waarin we dreigen onze menselijkheid te verliezen.” 
 
Dans kan een grote invloed hebben op hoe we naar bestaande problemen kijken en zo ontlokken wij een dialoog met ons publiek ,,En dan kun je het gesprek echt beginnen”, zegt Linning. ,,Want je inspireerde mensen, hield ze een spiegel voor, maakte van grote abstracte thema’s iets diep invoelbaars. En je verleidt de kijker om met een nieuwe blik naar zichzelf en de wereld te kijken.”

Andere attitude  
Zulke vertalingen zijn voor Linning slechts één artistieke verandering die het gezelschap inslaat. We willen meer in gesprek gaan met ons publiek”, zegt Linning. Naast onze dansers zijn onze choreografen en kunstenaars ook onze ambassadeurs.” 
 
,,Het is een vreemd gegeven”, zegt Linning, ,,dat choreografen na de première, als het ensemble klaarstaat om op tour te gaan, de groep afzwaait. Want het werk zit erop, zo luidt de dogma. Ik wil dat doorbreken. Bij Scapino gaan choreografen ook af en toe mee op toer, zodat ons publiek kennis kan maken met hun visie en gedachten over een productie en hun passie kan voelen.” 
Dat houdt in dat zij ook inleidingen of aftertalks doen. Dat zij de pers te woord staan. Dat zij een gezicht van de voorstellingen zijn, ook tijdens een tournee. van begin tot het einde van de toer. Als kunstenaar wordt je niet alleen geacht inspirerend werk te maken, je moet ook kunnen praten en schrijven over je danstaal en concepten. Want wat is er nou leuker dan een kunstenaar over diens eigen werk horen praten. Die intimiteit tussen kunstenaars en publiek willen we steviger gaan faciliteren.” 
 
Interdisciplinair  
Linning geldt ook als een interdisciplinair maker. Ze is een danskunstenaar en operaregisseur die graag kunstdisciplines versmelt. ,,Ik creëer graag een visueel eigen dimensie”, zegt Linning. ,,Daarbij maak ik vaak gebruik van digitale kunst, filmbeelden, couture, beeldende kunst  en wetenschap. In mijn producties zoek ik naar vernieuwing door bijzondere combinaties in samenhang met dans en muziek.  
 
Propaganda  
Maar krijgt kunst door de functie van activisme en visieverkoop niet een propagandistisch karakter? Dat de kunst voor politieke idealen wordt ingezet? ,,Als kunstenaar ben je een activist”, zegt Linning. ,,Want als je je confirmeert aan de bestaande normen, dan kun je nooit iets nieuws maken. Je stelt je als kunstenaar bloot aan de wereld opdat je nieuwe proposities over de wereld kan ontwikkelen. Als kunstenaar zet je je dus af tegen wat thuishoort in een normaal denkkader. Daarmee word je dus activistisch.”  
 
Erfenis  
Linning onderstreept dat ‘het team, de fantastische dansers en de kracht het multidisciplaire Scapino-dna niet verandert. ,,We zetten in op verbinding tussen ons gezelschap en de maatschappij waar we in bewegen. Kunst mag geen eiland zijn. Dansers zijn niet alleen dansers in onze productie maar ook ambassadeurs in ons gezelschap en onze kunstvorm. We willen niet alleen mooie voorstelling maken maar ook impact.”