'Op de apenrots van het makelaarskantoor' - ⭐⭐⭐⭐ Trouw
In deze recensie leest u alles over de voorstelling BV Vastgoed, uitgevoerd door Toneelgroep Maastricht in het Wilminktheater. Ontdek waarom deze voorstelling niet mag ontbreken op uw culturele agenda.
Toneelgroep Maastricht brengt met BV Vastgoed een hedendaagse bewerking van David Mamet’s verfilmde klassieker Glengarry Glen Ross. Michel Sluysmans regisseert een topcast met o.a. Mark Rietman, Wendell Jaspers en Hanne Arendzen. Jibbe Willems maakt een gloednieuwe vertaling van deze zwarte komedie waarin mensen wanhopig strijden voor hun baan en bestaan in een wereld die draait om geld.
‘Onder regie van Michel Sluysmans levert de cast een topprestatie' - ⭐⭐⭐⭐⭐ - De Limburger
Bron: De Limgburger, Ivar Hoekstra, 13 maart 2025.
Laat je door die lange proloog niet afschrikken, het is een perfecte introductie op wat we te zien krijgen. Ook omdat het cast het gesprek met het publiek aangaat en de hypocrisie bij henzelf aanstipt. Wan thoe kun je zoals acteur Mark Rietman zo vurig de hebzucht aan de kaak stellen als jezelf een huis bezit met een forse prijs die alleen de top kan betalen.
Als het erop aankomt, kiezen we toch eerder voor onszelf dan voor het collectief. In BV Vastgoed draait alles om ‘het bord’: wie bovenaan het bord staat krijgt de beste kranteninfo en daardoor dus de beste deals. Wie onder presteert, eindigt onderaan en wacht ontslag. Daarbij is er voor de beste verkoper, ook nog een bonus: een Tesla. Het gevolg laat zich raden, een keiharde strijd om als winnaar en niet als loser uit de bus te komen. De spiegel die Glengarry Glen Ross ons voorhoudt, is akelig accuraat, maar nooit pijnlijk, omdat de boodschap met zoveel humor wordt gebracht. In het oorspronkelijke stuk zit 138 keer het woord ‘fuck’ en vertaler Jibbe Willems wilde kost wat kost dat woord inruilen voor meer creatieve benamingen als ‘smegmadrol’ ‘snotsmurf, ‘gekutscheet’ en ‘je snapt geen harige reet’.
'Op de apenrots van het makelaarskantoor' - ⭐⭐⭐⭐ - Trouw
Bron: Trouw, Hans Smit, 17 maart 2025.
We verliezen de menselijke maat uit het oog
Neem nou de titel: Vastgoed BV werd BV Vastgoed, zoals de BV Nederland. In een land dat als een bedrijf wordt geleid, verliezen we de menselijke maat uit het oog, en dat werkt overal door, zo lijkt de gedachte.
Die komt mooi tot uitdrukking in de proloog. De acteurs vertellen als zichzelf over de achtergrond van Mamets stuk, maar vangen elkaar vervolgens binnen de kortste keren vliegen af als het over geld en inkomen gaat, en dan moet het eigenlijke stuk nog beginnen. Al zingen ze als opmaat meerstemmig nog zo gloedvol Die Nacht van Schubert, de toon is gezet.
De vertaling van Jibbe Willems is fris eigentijds: de gestolen informatie staat op harde schijven, de 138 ‘fuck’s’ uit de filmversie hebben bloemrijke synoniemen, de premie voor de best presterende makelaar is geen Cadillac meer maar een Tesla, en stikstofboeren en ‘klimaatwokies’ zijn bron van spot.
In het strakke decor van Michiel Voet zien we de ingelijste portretten van de makelaars steeds meer transfomeren in apenkoppen. Een mooie maar wat overbodige illustratie van hun ware aard. Het blijft een lelijk ding, de mens; die aap komt in BV Vastgoed overtuigend uit de mouw.
'Jibbe Willems plaatst David Mamets vastgoedklassieker in hedendaags Nederland' (keuze van de criticus). - Theater.nl -
Bron: Theater.nl, Rosalie Fleuren, 10 maart 2025.
De belangrijkste aanpassing die bewerker Jibbe Willems maakte ten opzichte van het originele stuk, is een proloog met alle acteurs, die bovenstaande context uitleggen en de Nederlandse situatie toelichten. Hoe een paar decennia ‘BV Nederland’ het individueel belang boven de samenleving heeft geplaatst, onderbouwd met actuele cijfers en feiten. Dat had uitleggerig of educatief kunnen uitpakken, maar dat gebeurt niet: de ideeën volgen elkaar vlot en komisch op. Met een aanloopje vlieg je zo het stuk in, waardoor je haast onmerkbaar in de theatersetting gezogen wordt en je gebiologeerd kan toekijken.
Een vraag die blijft hangen uit die opening: is een wereld denkbaar waar nut en resultaat niet de belangrijkste maatstaf van succes zijn? Het door Kluskens zachtjes gezongen ‘Die Nacht’ van Schubert doet verlangen naar een simpeler, natuurlijker leven, weg van al die corrumperende graaiconstructen.
