Textieltragedie in volkstheater Concordia
In de jaren tachtig treurt Twente nog om de recente ondergang van de textielindustrie. Het is voor schrijver-journalist Ben Siemerink aanleiding om het theaterstuk ‘Het Twentsch Paradijs’ te schrijven. Frank Deiman componeert de muziek voor het stuk, dat wordt geproduceerd door theater Concordia en in oktober 1984 in Enschede in première gaat.
‘Het Twentsch Paradijs’ gaat over de donkere kanten van de textielgeschiedenis: over textielbaronnen, slechte werkomstandigheden, stakers en onderkruipers, crisis en werkloosheid. De voorstelling wordt gezongen en gespeeld door amateurs. Een van hen is Betsy Kuipers, portierster bij Concordia en voormalig garderobejuffrouw hij de Twentse Schouwburg. ‘Dit stuk hoorde echt in Concordia thuis”, zegt ze later in een interview. “Het is uiteindelijk het gebouw van de arbeiders geweest. Dus niet in de Schouwburg, want vroeger kwamen mensen daar niet. Concordia is geschonken door (priester) Ariëns aan alle arbeiders, aan ons volk. Dus hoort het hier, in het verenigingsgebouw.”
‘Het Twentsch Paradijs’ wordt in 1984 ook opgevoerd in Zwolle en Groningen. De recensent van het Nieuwsblad van het Noorden noemt het ‘een integer en soms indrukwekkend document’. “Dat komt vooral omdat de spelers hun eigen geschiedenis vertellen, of die van hun (groot)ouders. De regie (Marion Gerverdinck en Ben Lansink) is er bovendien is geslaagd de spelers zo naturel mogelijk, zo onopgesmukt mogelijk te laten acteren.”