Houvast in barre tijden

Na Love, Happiness, Freedom, Islands of Empathy en Fortune, is Faith de nieuwste voorstelling in de reeks The Human Odyssey. In deze serie laat dansensemble Club Guy & Roni culturen en wereldbeelden samenkomen, clashen en schuren.

SANDRA VAN MAANEN

Negen dansers en vijf muzikanten uit Nederland en Marokko nemen het publiek mee in een grensverleggende interculturele voorstelling. Wat levert Faith (vertrouwen, hoop, geloof) op en waarom is het juist nu zo relevant? "Dit nieuwste hoofdstuk gaat over geloof. Over hoe onze wereld verandert en manieren om met veranderingen om te gaan", zegt Guy Weizman, choreograaf, algemeen en artistiek directeur van NITE en Club Guy & Roni. "Het laat je voelen dat geloof meer is dan persoonlijke overtuiging. Het is ook een bron van vertrouwen en verbondenheid. En dat hebben we hard nodig in een tijd waarin meningen steeds verder van elkaar afstaan, er soms geen verbinding meer lijkt te bestaan."

Levensgrote thema's
Al in 2016 startte Weizmans dansgezelschap met The Human Odyssey, internationale creatieve samenwerking rond levensgrote thema's. Daarbij draait het om vragen als: Wat is geluk, wat betekent vrijheid? "We ontdekten dat die universele begrippen totaal verschillende betekenissen hebben. Het is maar wie je ernaar vraagt. Vrijheid betekent voor een Nederlander iets heel anders dan voor Mohamedo, die vijftien jaar onterecht gevangen zat in Guantanamo Bay. Hij is nu writer in residence bij ons en legde de basis voor de voorstelling over vrijheid, freedom. Of neem geluk. Daarop heeft iemand uit Mumbai weer een andere visie dan wij hier. En wat betekent empathie voor iemand uit Senegal? Iets anders dan voor ons, vermoed ik. Door dit soort grote thema's buiten Europees perspectief te plaatsen word je gedwongen uit je bubbel te stappen."

Voor Faith ging Club Guy & Roni nu een samenwerking met Marokkaanse partners aan. Met het gezelschap van choreograaf Khalid Benghrib. "We bouwen zo'n drie tot vier jaar aan een voorstelling. Faith gaat over vasthouden aan wat was of meegaan in verandering vanuit verschillende culturen. Over wat God daarin betekent gaat het nooit letterlijk, wel over geloof in toekomst en de mensheid. Over hoe we dingen samen beter kunnen maken zonder te polderen of water bij de wijn te doen."

Over de samenwerking met Benghrib raakt Weizman niet uitgepraat. Want natuurlijk was er herkenning tussen de twee choreografen, tijdgenoten zelfs. Beiden hebben Marokkaanse wortels, Weizmans familie komt oorspronkelijk uit Casablanca, de regio waar Benghrib opgroeide. Ze hadden elkaar daar in hun jeugd zomaar kunnen tegenkomen. "Het was fantastisch, ik heb zoveel van hem geleerd. Khalid heeft zich tien jaar verdiept in zijn cultuur, had een succesvolle danscarrière in Frankrijk en leidde een hele nieuwe generatie dansers op in een breed genre: van ballet tot hiphop en breakdance. Ze hebben onder zijn leiding een compleet nieuwe taal in de dans ontwikkeld."

Woestijnblues
Groot is de rol voor traditionele muziek in Faith. Voor Gnawa, woestijnblues. Al spreekt Weizman zelf over Afrikaanse jazz. "Letterlijk het geluid van mijn genen, het spirituele lijntje met God. Net zoals werk van Bach of Arvo Pärt. In Faith komt Gnawa naast elektronische techno en Arabische muziek tot zijn recht, mengen oude tradities losjes met strakke choreografieën."

Het is wat de makers voor ogen hebben. Hoe dwingend zijn regels voor boeddhisten, voor orthodoxe Joden en priesters? En hoe wordt vanuit Afrikaans perspectief naar Faith gekeken? Gaat geloof daar niet veel meer om flow? "Wat wij als makers hopen is dat deze voorstelling herkenning oplevert, misschien zelfs troost biedt. Dat het besef doordringt dat ons leven zoveel meer is dan rondlopen zonder enige vorm van spiritualiteit en hoop."

"Verandering is van alle tijden", aldus Weizman. "Verzet ertegen, boos worden omdat de dingen niet meer zijn als vroeger, dat is zinloos. Misschien dat wij verandering met Faith op een positieve manier kunnen framen? Doordat we laten zien dat het ons niet alleen maar slechter gaat? Om dat te beseffen moeten we elkaar eerst beter begrijpen."