Daniel Cohen over De Mol en de Paradijsvogel: “Albert Mol had een gay icoon moeten wezen”

De Mol en de Paradijsvogel vlecht twee verhalen door elkaar: dat van Albert Mol, die terugblikt op zijn leven en dat van Wassim, vluchteling en drag artist. Schrijver en regisseur Daniel Cohen vertelt aan Winq waarom Albert Mol eerherstel verdient, en waarover zijn voorstelling precies gaat.

In De Mol en de Paradijsvogel staan twee verhalen centraal: het verhaal van Albert Mol, die in de laatste fase van zijn leven terugkijkt op zijn bewogen leven en het verhaal van Wassim, een Syrische vluchteling die in het moderne Amsterdam van 2024 als prille drag artist probeert zich een plek te veroveren in de gay scene die toch niet zo omarmend is als hij had gedacht.

Beide mannen zijn op zoek naar een plek waar ze zichzelf kunnen zijn. Duik je de grond in als een mol en verberg je wie je bent, of durf je uitbundig je kleuren te laten zien zoals een paradijsvogel? In De Mol en de Paradijsvogel worden twee tijden en twee verhaallijnen door elkaar gevlochten tot een indringende vertelling over de zoektocht naar queer rolmodellen en naar je eigen identiteit.

Over de mol en de paradijsvogel 

De rol van Albert Mol wordt gespeeld door Laus Steenbeeke en die van Wassim door Silyan Elkattabi. Verder zijn Frans Mulder, Renee de Gruijl en Milan van Weelden te zien in deze nieuwe Nederlandse musical die in april 2022 als werkvoorstelling is ontstaan in DeLaMar West. In het ensemble zien we Niek van der Deijl, Rick Bok, Ward van Klinken, Mats van Klinken, Brecht Coppers en Wouter Tibboel.

De Mol en de Paradijsvogel werd geschreven door Daniel Cohen die tevens tekende voor de regie. De muziek is van Jan Groenteman met arrangementen van Ezra van Nassauw. De dramaturgie is in handen van Jeroen van Wijhe en de choreografie van Roy Jonathans. Timo Arling is verantwoordelijk voor het decor en de kostuums.

Aan Winq vertelt Daniel Cohen meer over zijn voorstelling, over eerherstel van Albert Mol en het nut van paradijsvogels.

Hoe is het idee ontstaan achter de voorstelling?

“Ik las een reeks artikelen waarin nogal negatief over Albert Mol geschreven werd. Opmerkingen in de trant van: ‘Hij was niet meer dan een hysterische gilnicht.’ Wat me schokte, was dat dit soort commentaar kwam uit de gay community zelf. Ik ging nadenken over onze behoefte aan queer rolmodellen, maar ook over onze hyperkritische blik op wie zich zo presenteert. Hebben we moeite met Albert Mol omdat hij zo flamboyant feminien was? Onze musical wil een stukje eerherstel zijn voor iemand die een gay icoon had moeten wezen, maar zet ook vraagtekens bij onze obsessie met masculiniteit. Met muziek en met humor, dat dan weer wel.”

In hoeverre is de mol gebaseerd op de tv-persoonlijkheid albert mol?

“De musical vertelt twee verhalen: die van Albert, die als eerste performer live op tv uit de kast kwam in het burgerlijke Nederland van na de oorlog; en die van de Syrische vluchteling Wassim, die er achter komt dat het Nederland van nu niet het homoparadijs is waarvan hij had gedroomd. Twee paradijsvogels op zoek naar een plek waar ze zichzelf kunnen zijn. Die twee verhaallijnen lopen in de voorstelling naast elkaar, tot ze elkaar tenslotte op verrassende wijze kruisen.”

Hadden jullie een specifiek iemand voor ogen voor de paradijsvogel?

“Paradijsvogel zijn is een state of mind. Voor de een betekent dat naakt in een gouden string door de stad heen skaten. Voor de ander is dat in full drag op een Prideboot dansen. Of soms is het zoiets kleins als voor de eerste keer met regenboognagellak naar school durven. Paradijsvogel zijn, is het lef hebben om alle kleuren van je persoonlijkheid te laten zien, in plaats van je als een mol te verstoppen onder de grijze grond.”

Welke boodschap willen jullie overbrengen met de voorstelling?

“Dat we allemaal op zoek zijn naar een community die ons omarmt zoals we zijn. Maar die is niet altijd het warme bad dat we gehoopt hadden. Hoeveel racisme en homofobie zit er eigenlijk in onszelf? En dat het belangrijk is om op zoek te gaan naar onze boegbeelden van vroeger: als je je historie niet kent, kun je nooit bouwen aan je toekomst.”

Laatste vraag: waarom moet iedereen deze voorstelling gaan zien?

“Het is een compleet nieuwe queer musical met scherpe teksten, geweldige muziek van Jan Groenteman (ShowPonies), flitsende choreografie van Roy Jonathans (Spring Awakening), met humor en ontroering. Het steekt een hart onder de riem bij iedereen die zich wel eens een paradijsvogel tussen de grijze mussen heeft gevoeld. Spreid je veren!”